Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. na podstawie przepisu art. 299 KSH

Liczba stron: 111

Nazwa Szkoły Wyższej: Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji

Rodzaj pracy: magisterska

Rok oddania: 2007

Zawartość pracy:

Spis treści

Wykaz skrótów  III
Wstęp  VI

Rozdział I. Istota prawna odpowiedzialności cywilnoprawnej  1
1.1. Pojęcie odpowiedzialności cywilnoprawnej i jej rodzaje  1
1.2. Reguły odpowiedzialności cywilnej w spółce z o.o.  6
1.2.1. Uwagi ogólne  6
1.2.2. Odpowiedzialność spółki i wspólników spółki z o.o.  6
1.2.3. Odpowiedzialność członków organów spółki z o.o.  10

Rozdział II. Powstanie odpowiedzialności na podstawie przepisu art. 299 KSH  16
2.1. Przesłanki odpowiedzialności członków zarządu  16
2.1.1. Uwagi wstępne  16
2.1.2. Bezskuteczność egzekucji  19
2.2. Zakres przedmiotowy  21
2.3. Zakres podmiotowy  24

Rozdział III. Przesłanki zwolnienia z odpowiedzialności członków zarządu  38
3.1. Wniosek o ogłoszenie upadłości spółki  38
3.2. Wina  44
3.3. Szkoda  46

Rozdział IV. Charakter prawny odpowiedzialności członków zarządu  56
4.1. Uwagi ogólne  56
4.2. Charakter odszkodowawczy odpowiedzialności członków zarządu  57
4.3. Charakter nieodszkodowawczy odpowiedzialności członków zarządu  61
4.3.1. Istota umów gwarancyjnych  61
4.3.2. Charakter gwarancyjny odpowiedzialności członków zarządu  70

Rozdział V. Dochodzenie odpowiedzialności  81
5.1. Legitymacja procesowa  81
5.2. Tryb dochodzenia odpowiedzialności  86
5.3. Właściwość sądu  89
5.4. Przedawnienie i zabezpieczenie roszczeń  91
5.4.1. Przedawnienie roszczeń  91
5.4.2. Zabezpieczenie roszczeń  93

Zakończenie  IX
Bibliografia  XII

Wstęp

Prawo jako instrument służący społeczeństwu do ujednolicania zasad, według których ono funkcjonuje i jednocześnie jako rodzaj zabezpieczenia dla przestrzegania tych zasad, należy interpretować ze względu na cele, dla których je ustanowiono.

W obliczu dynamicznego rozwoju stosunków gospodarczych ustawodawca musiał skonstruować odpowiednie instrumenty dla podmiotów działających w obrocie gospodarczym. Ze względu na bezpieczeństwo transakcji finansowych, a jednocześnie elastyczność i szybkość ich przeprowadzania, przepisy z zakresu prawa spółek handlowych umożliwiły podmiotom deklarującym, np. chęć prowadzenia działalności gospodarczej w wieloosobowych strukturach, tworzenie różnego typu spółek.

W zależności od wielkości inwestycji i rodzaju planowanej działalności osoby mogą wybrać dogodny dla siebie rodzaj spółki osobowej albo spółki kapitałowej. Spośród spółek osobowych możemy wyodrębnić cztery typy, które przewidują nieco odmienne rozwiązania w zakresie zasad odpowiedzialności wspólników, wymogów dotyczących posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych czy obowiązku posiadania minimalnej wartości majątku, itd.

Istotną cechą wspólną spółek osobowych, która odróżnia je od spółek kapitałowych, są reguły odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki. Jedynie w spółkach kapitałowych co do zasady jest możliwe całkowite wyłączenie odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki. Spółka z o.o. od chwili zawiązania posiada zdolność prawną, a po wpisie do rejestru ma osobowość prawną. Jednakże zarówno spółka z o.o. w organizacji jak i spółka z o.o. w formie docelowej (jak również w likwidacji) ma tę samą zdolność nabywania praw, zaciągania zobowiązań, pozywania i bycia pozwanym co spółki osobowe (od chwili wpisu do rejestru).

Przymiot osobowości prawnej czyni spółkę z o.o. zobligowaną do ustanowienia organów, które będą za spółkę prowadzić sprawy wewnętrzne i reprezentować spółkę (por. spółka partnerska i komandytowo-akcyjna). Natomiast instytucją z którą wiąże się zwolnienie wspólników z odpowiedzialności za zobowiązania spółki jest kapitał zakładowy. Od momentu, gdy wspólnicy wniosą pełną wartość wkładów na kapitał zakładowy ich odpowiedzialność za zobowiązania spółki jest wyłączona (art. 151 § 4 KSH). Jest to wygodne dla samej spółki, która staje się wyłącznym właścicielem majątku, który ma służyć realizacji celu umowy spółki. Konsekwencją działania spółki z o. o. przez organy, jest powierzenie majątku spółki do wyłącznej dyspozycji zarządu (art. 158 § 3 KSH).

Fundamentalną regułą jest odpowiedzialność samej spółki za jej zobowiązania, co jest możliwe dzięki posiadaniu odpowiedniej wartości majątku przez cały okres funkcjonowania spółki. Jednakże w sytuacji, gdy spółka staje się niewypłacalną w wyniku nienależytego rozporządzania jej majątkiem przez zarząd, wierzyciel może się posiłkowo zaspokoić z majątków osobistych członków zarządu. Zarząd mianowicie jest zobligowany do działania nie tylko z należytą starannością wymaganą w stosunkach danego rodzaju (art. 355 KC), ale również przy uwzględnieniu zawodowego charakteru wykonywanych funkcji (art. 293 § 2 KSH).

Powyższe zaostrzenie zasad wykonywania obowiązków przez członków zarządu jest następstwem sytuacji, że zarząd dysponuje i powinien pomnażać majątek spółki, a także reprezentować spółkę (art. 208 § 2 KSH). Natomiast odpowiednia wartość majątku spółki powinna stanowić o bezpieczeństwie finansowym, kontrahentów spółki. W związku z powyższym w razie niefachowego czy niedbałego pełnienia funkcji przez członków zarządu, mogą oni ponieść odpowiedzialność na podstawie przepisu art. 299 KSH jeśli egzekucja wobec spółki okaże się bezskuteczna a członkowie zarządu nie wykażą że zaszła jedna z okoliczności uwalniających ich od odpowiedzialności (art. 299 § 2 KSH).

Praca składa się z pięciu rozdziałów. W rozdziale pierwszym zostaną przybliżone zagadnienia dotyczące istoty odpowiedzialności cywilnoprawnej i jej rodzaje na gruncie prawa cywilnego jako pierwowzoru dla reguł odpowiedzialności skonstruowanych w obrębie regulacji przepisów prawa spółek handlowych.

W rozdziale drugim zostanie omówiona przesłanka pozytywna odpowiedzialności członków zarządu, tj. bezskuteczność egzekucji wobec majątku spółki oraz zagadnienia dotyczące zakresu przedmiotowego i podmiotowego stosowania przepisu art. 299 KSH.

Następnie, w rozdziale trzecim zostaną omówione trzy przesłanki umożliwiające podmiotom zwolnienie się z odpowiedzialności na podstawie przepisu art. 299 KSH, tj. zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania naprawczego albo wykazanie braku winy albo udowodnienie niezaistnienia szkody po stronie powoda.

W rozdziale czwartym zostanie omówiona kwestia budząca wiele kontrowersji wśród przedstawicieli piśmiennictwa i orzecznictwa, a dotycząca określenia charakteru odpowiedzialności członków zarządu na podstawie przepisu art. 299 KSH. Na końcu, w rozdziale piątym przedstawione będą zagadnienia o charakterze procesowym, obejmujące legitymację procesową, tryb dochodzenia roszczeń, a także właściwość sądu oraz terminy przedawnienia roszczeń i sposoby ich zabezpieczenia.

5/5 - (2 votes)
image_pdfimage_print