praca z archeologii
Społeczna percepcja krajobrazu archeologicznego: wiedza i poglądy mieszkańców terenów wiejskich na temat grodzisk wczesnośredniowiecznych
Wstęp
Rozdział I. Kultura, społeczeństwo, percepcja społeczna, a krajobraz archeologiczny i dziedzictwo archeologiczne.
Rozdział II. Granice i obszar badanego terenu. Umiejscowienie pojęć gród, grodzisko. Przedstawienie grodzisk na podstawie literatury i danych konserwatorskich. Identyfikacja zagrożeń – zarówno ogólnych dla całego dziedzictwa archeologicznego, jak i tych bezpośrednio wpływających na badany obszar
2.1. Zagrożenia ogólne
2.2. Podstawowe informacje o wsiach
2.3. Przedstawienie grodzisk na podstawie literatury i danych konserwatorskich
2.4. Zagrożenia wpływające na opisywane grodziska
Rozdział III. Analiza składu ludności dla obszarów badanych, czyli: liczba przebadanych osób skład ilościowy i jakościowy grup
Rozdział IV. Analiza danych otrzymanych w czasie wywiadów środowiskowych
Zakończenie
Bibliografia
Aneks
Wstęp
Archeologia, nauka z pogranicza przeszłości i teraźniejszości, prowadzi nas do głębokich refleksji nad tym, jak społeczności przeszłe wpływają na dzisiejszy krajobraz kulturowy i społeczny. W tym kontekście pojęcie „krajobraz archeologiczny” zyskuje na znaczeniu, oferując perspektywę łączącą materialne i niematerialne dziedzictwo z codzienną rzeczywistością współczesnych społeczeństw. Niniejsza praca dyplomowa pod tytułem „Społeczna percepcja krajobrazu archeologicznego: wiedza i poglądy mieszkańców terenów wiejskich na temat grodzisk wczesnośredniowiecznych” ma na celu zbadanie, jak współcześnie żyjący mieszkańcy terenów wiejskich Mazowsza postrzegają i wartościują swoje lokalne dziedzictwo archeologiczne.
Nie bez znaczenia jest to, że Mazowsze to region bogaty w zabytki z okresu wczesnośredniowiecznego, w tym grodziska, które niejednokrotnie były centrami politycznymi, handlowymi i kulturowymi. Czy zatem lokalna społeczność jest świadoma tego bogactwa i jakie znaczenie przypisuje ona tym enigmatycznym strukturami krajobrazu? Jakie są społeczne poglądy na temat zachowania i ochrony tych zabytków? Czy wiedza o lokalnych grodziskach wpływa na tożsamość mieszkańców i jeżeli tak, to w jaki sposób? Odpowiedzi na te i inne pytania mogą dostarczyć nam cennej wiedzy o tym, jak dziedzictwo archeologiczne wpływa na społeczne i kulturowe aspekty życia w badanym regionie.
Wprowadzenie teoretyczne przedstawione w Rozdziale I skupia się na złożonych relacjach pomiędzy kulturą, społeczeństwem, percepcją społeczną a krajobrazem archeologicznym. Odniesiemy się tam również do globalnych kwestii dziedzictwa archeologicznego i jego znaczenia w kontekście społecznym.
Rozdział II dostarcza szerszego kontekstu dla badanego terenu, w tym jego geograficznych i historycznych granic. Zostaną tu również przedstawione podstawowe pojęcia, takie jak „gród” i „grodzisko”, oparte na literaturze i danych konserwatorskich. Kolejny podrozdział będzie zawierał identyfikację zagrożeń, które wpływają na badany obszar, zarówno w kontekście globalnym, jak i lokalnym.
W Rozdziale III poddane zostaną analizie demograficzne aspekty populacji zamieszkującej badane obszary. Ten etap pozwoli na głębsze zrozumienie, jak różne grupy społeczne i wiekowe postrzegają dziedzictwo archeologiczne.
Ostatni, Rozdział IV, będzie poświęcony analizie danych otrzymanych w czasie wywiadów środowiskowych, które dostarczą nam konkretnych informacji na temat społecznej percepcji grodzisk w regionie Mazowsza.
Cel tej pracy nie ogranicza się jedynie do analizy i interpretacji; ma również na celu zasygnalizowanie potrzeby dalszych badań i działań, które mogą przyczynić się do lepszego zrozumienia i ochrony dziedzictwa archeologicznego w Polsce i na świecie. W tym kontekście, brak dotychczasowych opracowań dotyczących wiedzy i poglądów mieszkańców terenów wiejskich na temat krajobrazu archeologicznego jest nie tylko luką badawczą, ale i możliwością otwarcia nowych dróg do zrozumienia i zaangażowania społeczności w procesy ochrony i prezentacji swojego dziedzictwa.
Niniejsza praca, mająca charakter interdyscyplinarny, związana jest z szerokim spektrum nauk społecznych i humanistycznych. Ostatecznym jej celem jest nie tylko zrozumienie, ale i wskazanie środków na poprawę społecznej percepcji i ochrony krajobrazu archeologicznego.
