Spis treści
1. WPROWADZENIE 3
1.1 Związek małżeński jako wielowymiarowe zjawisko społeczne 3
1.2 Warunki udanego małżeństwa 4
1.3 Znaczenie zaangażowania oraz intymności w związku 6
1.4 Wpływ podobieństwa na funkcjonowanie partnerów w związku 8
1.5 Satysfakcja ze związku i czynniki wiążące 10
1.6 Warunki jakościowej komunikacji w związku 13
1.7 Tradycyjne widzenie roli męskiej i kobiecej 14
1.8 Męskość i kobiecość jako dwa bliskie sobie światy – nowe spojrzenie na zagadnienie płci psychologicznej 15
1.9 Hipotezy teoretyczne 19
2. METODA BADAWCZA 22
2.1 Osoby badane 22
2.2 Materiały użyte do badania 22
2.3 Procedura badania 29
2.4 Charakterystyka rozkładu badanych zmiennych 29
3. WYNIKI BADAŃ 35
3.1 Podobieństwo pod względem płci psychologicznej a spostrzegana jakość związku 35
3.2 Płeć a różnica męskości oraz kobiecości własnej oraz partnera 37
3.3 Płeć psychologiczna a spostrzegana jakość związku 40
4. INTERPRETACJA I DYSKUSJA WYNIKÓW 44
5. LITERATURA CYTOWANA 51
6. ANEKS 53
Streszczenie
W pracy podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: jak osoby o różnej płci psychologicznej funkcjonują w związkach. W badaniu wzięło udział 109 osób, w tym 67 mężczyzn i 42 kobiety. Uczestnicy wypełniali kwestionariusz, na który składały się: Inwentarz do oceny płci psychologicznej (IPP) własnej i partnera, Kwestionariusz Dobranego Małżeństwa (KDM-2) oraz dwie wersje Kwestionariusza Komunikacji Małżeńskiej (KKM).
Przewidywania zostały potwierdzone częściowo. Okazało się, że osoby posiadające tę samą płeć psychologiczną, co partner, wyżej oceniają dawane wsparcie oraz własne zaangażowanie, ale również czują się bardziej rozczarowane, aniżeli osoby niepodobne. Jednostki niepodobne pod względem płci psychologicznej wyżej oceniły deprecjację dokonywaną przez partnera oraz wykazały się wyższym poziomem intymności i samorealizacji, aniżeli osoby podobne. Okazało się, że mężczyźni wyżej oceniają swoją męskość, a kobiety swoją kobiecość, w porównaniu z oceną tych samych aspektów u partnera. Wykazano, że płeć biologiczna wpływa na spostrzeganie płci psychologicznej własnej i partnera, co najbardziej widoczne jest u osób krzyżowo określonych seksualnie, które swoją męskość lub kobiecość ocenili wyżej niż partnera. Nie potwierdziła się hipoteza zakładająca, że osoby androgeniczne wyżej oceniają jakość własnego związku, aniżeli osoby charakteryzujące się pozostałymi typami płci psychologicznej. U jednostek androgynicznych jedynie samoocena dawanego wsparcia partnerowi oraz własne zaangażowanie w związek, było istotnie wyższe.
Wprowadzenie
1.1 Związek małżeński jako wielowymiarowe zjawisko społeczne
W dobie dzisiejszych przemian na gruncie społecznym, pojawia się pytanie o jakość związku partnerskiego. Istnieje wiele teorii mówiących o warunkach udanej relacji, ale mimo tej wiedzy trudno stwierdzić, jakie są specyficzne czynniki gwarantujące udane pożycie. Autorzy wspominają o intymności, zaangażowaniu, podmiotowej więzi oraz o czynnikach scalających, ale także o wielu innych, niespecyficznych warunkach, stwarzających okazję do osiągnięcia sukcesu w małżeństwie. Zagadka istnienia podstawowej komórki społecznej, jaką jest rodzina, a przede wszystkim jej założycieli: kobiety i mężczyzny oraz ich wzajemnej relacji, skłoniła mnie do poszukiwań i refleksji.
S. Bem (2000) wprowadza pojęcie androgynii dla stworzenia nowego określenia psychologicznej dwupłciowości. Dzięki temu założeniu istnieją jednostki posiadające jednocześnie cechy męskie i kobiece, wykazujące większe przystosowanie i elastyczność działań, potrafiące funkcjonować zarówno w rolach męskich i kobiecych. Założenia Bem na temat płciowości członków społeczeństwa sięgają znacznie dalej, ponieważ okazuje się, że populacja nie składa się tylko i wyłącznie z typów androgynicznych, lecz również z innych, krzyżowo określonych, określonych oraz nieokreślonych płciowo.
Jeżeli w społeczeństwie istnieje tak wielkie zróżnicowanie ludzi pod względem płci psychologicznej, to interesującym zagadnieniem stają się relacje partnerskie poszczególnych typów. Przypuszczalnie związki androgyników będą najbardziej satysfakcjonujące. Pojawia się wiele pytań. Niestety na temat poruszanych przeze mnie zagadnień nie ma jeszcze badań. Dlatego też, obszar ten wydaje mi się niezwykle ciekawy. Być może weryfikacja postawionych przeze mnie hipotez pozwoli na lepsze poznanie i zrozumienie charakteru związku małżeńskiego oraz ukaże inne, niż dotychczas mechanizmy podtrzymujące i osłabiające relację partnerską.
W dalszej części pracy przybliżam zagadnienia związane z udanym i jakościowym związkiem, jak również dotyczące płci psychologicznej i jej wpływu na funkcjonowanie jednostki.
Liczba stron | 60 |
Nazwa Szkoły Wyższej | Uniwersytet Śląski w Katowicach |
Rodzaj pracy | magisterska |
Rok oddania | 2010 |