WPŁYW INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH NA ROZWÓJ REGIONALNY I LOKALNY
SPIS TREŚCI
WSTĘP 3
I. Teoretyczny zarys Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych i ich znaczenie dla gospodarki Polski. 5
1. Definicje i teorie bezpośrednich inwestycji zagranicznych. 5
2. Rozwój bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce. 9
3. Czynniki sprzyjające i bariery inwestowania. 11
4. Warunki prawne działania Kapitału Zagranicznego w Polsce. 12
4.1. Formy prawne działalności. 12
4.2. Uczestnictwo w procesie prywatyzacji. 13
4.3. Podstawy prawne dotyczące inwestycji zagranicznych w Polsce 13
5. Inwestycje zagraniczne w procesie transformacji i rozwoju gospodarki Polski. 16
6. Inwestycje Zagraniczne a proces integracji Polski z Unią Europejską. 19
II. Bieżący stan inwestycji zagranicznych w Polsce. 21
1. Kształtowanie się bieżących inwestycji zagranicznych w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu. 21
2. Wielkość inwestycji zagranicznych w 1999 roku. 23
2.1. Struktura według krajów pochodzenia kapitału. 24
2.2. Formy inwestowania. 25
2.3. Inwestorzy indywidualni. 27
2.4. Podsumowanie. 29
III. Regiony wobec bezpośrednich inwestycji zagranicznych. 31
1. Rozwój regionalny i lokalny – definicje. 32
2. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a rozwój regionalny i lokalny. 33
2.1. Czynniki rozwoju regionalnego i lokalnego. 33
2.2. Udział bezpośrednich inwestycji zagranicznych w rozwoju regionalnym i lokalnym – potencjalne korzyści i zagrożenia. 35
3. Polityka regionalna wobec inwestycji zagranicznych. 40
4. Model wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych na rozwój regionalny i lokalny. 42
5. Struktura bezpośrednich inwestycji zagranicznych według lokalizacji. 43
IV. Związek kapitału zagranicznego z rozwojem regionu. 45
1. Wprowadzenie. 45
1.1. Źródła, problemy, hipotezy badawcze oraz przyjęte wskaźniki oddziaływania badanego przedsiębiorstwa na region. 46
1.2. Województwo śląskie jako teren lokalizacji kapitału zagranicznego. 48
1.2.1. Charakterystyka fizyczno – geograficzna regionu. 48
1.2.2. Inwestycje zagraniczne w województwie śląskim. 52
1.3. Historia Fiata. 54
2. Fiat Auto Poland a rozwój województwa. 56
2.1. Lokalizacja zakładów. 56
2.2. Zatrudnienie w Fiat Auto Poland na przykładzie zakładu w Bielsku – Białej. 57
2.3. Fiat Auto Poland w ocenie przedstawicieli władz regionalnych i lokalnych. 65
ZAKOŃCZENIE 66
BIBLIOGRAFIA 69
SPIS TABEL 71
SPIS RYSUNKÓW 72
SPIS WYKRESÓW 73
Wstęp
Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne (BIZ) stanowią jeden z kluczowych czynników wpływających na rozwój gospodarczy państw i regionów na całym świecie. W warunkach gospodarki rynkowej, napływ kapitału zagranicznego nie tylko przyczynia się do wzrostu produkcji i zatrudnienia, ale także wpływa na transfer technologii, know-how oraz podniesienie konkurencyjności lokalnych przedsiębiorstw. W przypadku Polski, szczególne znaczenie BIZ odnotowano w okresie transformacji ustrojowej po 1989 roku, kiedy to otwarcie gospodarki na inwestorów zagranicznych stało się jednym z filarów modernizacji i integracji z rynkiem europejskim.
Celem niniejszej pracy jest analiza wpływu inwestycji zagranicznych na rozwój regionalny i lokalny w Polsce. Szczególną uwagę poświęcono województwu śląskiemu, które dzięki znaczącym inwestycjom, takim jak działalność Fiat Auto Poland, stało się przykładem regionu, w którym kapitał zagraniczny odegrał istotną rolę w transformacji gospodarczej.
W pierwszym rozdziale przedstawiony zostanie teoretyczny zarys bezpośrednich inwestycji zagranicznych, ich definicje, znaczenie dla gospodarki Polski oraz czynniki sprzyjające i bariery inwestowania. Omówione zostaną również warunki prawne działania kapitału zagranicznego w Polsce oraz wpływ BIZ na proces transformacji gospodarczej i integracji z Unią Europejską.
Drugi rozdział skupi się na bieżącym stanie inwestycji zagranicznych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem ich kształtowania się w ostatnich dziesięciu latach. Zostaną przeanalizowane dane dotyczące wielkości inwestycji, struktury według krajów pochodzenia kapitału, form inwestowania oraz udziału inwestorów indywidualnych.
W trzecim rozdziale omówiony zostanie wpływ BIZ na rozwój regionalny i lokalny. Przedstawione zostaną definicje rozwoju regionalnego, czynniki wpływające na rozwój oraz potencjalne korzyści i zagrożenia wynikające z napływu kapitału zagranicznego. W tej części pracy poruszona zostanie także kwestia polityki regionalnej wobec inwestycji zagranicznych oraz model wpływu BIZ na rozwój lokalny.
Czwarty rozdział to szczegółowa analiza związku kapitału zagranicznego z rozwojem regionu na przykładzie województwa śląskiego. Przedstawione zostaną źródła i hipotezy badawcze, charakterystyka regionu oraz analiza wpływu działalności Fiat Auto Poland na lokalny rynek pracy, infrastrukturę i gospodarkę. Szczególna uwaga zostanie poświęcona ocenie działalności firmy przez przedstawicieli władz regionalnych i lokalnych.
W zakończeniu pracy przedstawione zostaną wnioski wynikające z analizy, podkreślające zarówno pozytywne, jak i negatywne aspekty wpływu inwestycji zagranicznych na rozwój regionalny i lokalny. Szczególny nacisk zostanie położony na rolę polityki regionalnej w maksymalizacji korzyści płynących z BIZ oraz minimalizacji potencjalnych zagrożeń, takich jak uzależnienie lokalnych gospodarek od zewnętrznych inwestorów czy ryzyko wyprowadzania zysków poza granice kraju.