Polityka turystyczna w powiecie ziemskim płockim

Spis Treści

WSTĘP 3

ROZDZIAŁ I. POŁOŻENIE I CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA GEOGRAFICZNEGO POWIATU 7
Charakterystyka ogólna 7
Środowisko geograficzne 11
Ludność w powiecie 13
Gospodarka 15
Rynek pracy 17
Finanse powiatu 20

ROZDZIAŁ II. ATRAKCYJNOŚĆ TURYSTYCZNA POWIATU PŁOCKIEGO 21
Walory wypoczynkowe 21
Walory krajoznawcze 22
Walory specjalistyczne 28

ROZDZIAŁ III. ZAGOSPODAROWANIE TURYSTYCZNE 31
Baza noclegowa 31
Baza gastronomiczna 34
Baza towarzysząca 36

ROZDZIAŁ IV. ELEMENTY ATRAKCYJNOŚCI TURYSTYCZNEJ I INWESTYCYJNEJ 39
Bezpieczeństwo 39
Infrastruktura techniczna 39
Infrastruktura transportowa 40

ROZDZIAŁ V. DIAGNOZA STANU ŚRODOWISKA 42
Stan wód powierzchniowych 42
Emisja zanieczyszczeń do powietrza 43
Odpady składowane w ciągu roku 43
Oczyszczalnie ścieków, kanalizacje 43
Grunty zdegradowane i zdewastowane 44
Formy ochrony przyrody 44

ROZDZIAŁ VI. CHARAKTERYSTYKA RUCHU TURYSTYCZNEGO 45
Turyści korzystający z noclegów w powiecie płockim ogółem 45
Turyści korzystający z noclegów w powiecie z podziałem na rodzaje obiektów noclegowych 46
Turyści korzystający z noclegów w powiecie z podziałem na obiekty sezonowe i całoroczne 48
Charakterystyka demograficzna turystów: przykład gminy Łąck 48
Zajęcia turystów: przykład gminy Łąck 50

ROZDZIAŁ VII. DZIAŁANIA I ZARZĄDZANIE TURYSTYKĄ W POWIECIE ZIEMSKIM PŁOCKIM 51

DZIAŁANIA WŁADZ POWIATU 51
Organy powiatowego samorządu terytorialnego 51
Działania władz powiatu związane z turystyką 52
Turystyka w Strategii rozwoju powiatu ziemskiego płockiego 53
Działania władz powiatu związane z zagospodarowaniem turystycznym 54
Planowane działania mające na calu poprawę stanu środowiska naturalnego i jego ochronę 64
Przykładowe osiągnięcia oraz zamierzenia gmin ziemskiego powiatu płockiego związane z turystyką (infrastrukturą turystyczną i paraturystyczną) 73

DZIAŁANIA WYBRANYCH ORGANIZACJI 77
Stacja sanitarno – epidemiologiczna 77
Stowarzyszenie Gmin Turystycznych Pojezierza Gostynińskiego 80
Polskie Towarzystwo Turystyczno – Krajoznawcze (PTTK) 84
Towarzystwo Opieki Nad Zabytkami 88
Stowarzyszenie Ekologiczno – Kulturalne „Ziarno” 90

ZAKOŃCZENIE 91
LITERATURA 92
SPIS TABEL 94
SPIS RYCIN 94

Wstęp

Dynamiczny rozwój turystyki na świecie i w Polsce w ciągu ostatnich lat spowodował, że stała się ona ważnym działem gospodarki. Mieszkańcy w krajach rozwiniętych gospodarczo dysponują obecnie znacznie większą ilością czasu i notuje się ogromny wzrost potrzeby wypoczynku, a w związku z tym popytu na usługi turystyczne na całym świecie. Jednak „aby warunki do prawidłowego wypoczynku zostały zapewnione, miejsca wypoczynku muszą zostać właściwie zlokalizowane i zorganizowane” (J.Płocka, 2000). Dlatego też bardzo istotnym problemem we współczesnym świecie jest prawidłowe zagospodarowanie terenów turystycznych, jak również ochrona środowiska naturalnego, będącego miejscem występowania wielu unikalnych walorów wypoczynkowych oraz krajoznawczych.

Powiat ziemski płocki, ze względu na swoje położenie i atrakcje turystyczne, był i jest obszarem atrakcyjnym dla różnych form (zwłaszcza stacjonarnego) wypoczynku. Jest to teren o dużym potencjale turystycznym i jeden z ważniejszych regionów turystycznych Mazowsza. Turystyka niesie jednak wiele problemów związanych z żywiołową niekiedy zabudową i wydzielaniem działek rekreacyjnych i budowlanych, powstawaniem nieracjonalnych układów dróg dojazdowych i może niekiedy stanowić zagrożenie ładu przestrzennego. Aby stworzyć optymalne warunki dla rozwoju branży turystycznej na tym terenie, a jednocześnie sprawiedliwie dzielić pożytki z turystyki dla społeczności lokalnych oraz chronić środowisko naturalne potrzebna jest racjonalna polityka turystyczna prowadzona przez wszystkie podmioty zajmujące się w pośredni i bezpośredni sposób turystyką lub mające na nią wpływ. Celem pracy jest udowodnienie, iż polityka taka jest w powiecie ziemskim płockim prowadzona, a rola turystyki, jako ważnej gałęzi gospodarki powiatu, jest strategiczna.

W pracy przedstawiono działania różnych podmiotów związane z rozwojem turystyki w powiecie ziemskim płockim. Główną metodą pracy była analiza dokumentów i danych statystycznych uzyskanych w starostwie powiatu oraz w innych urzędach, organizacjach i instytucjach, a także analiza publikowanych na temat powiatu artykułów w czasopismach branżowych i w Internecie.

W pracy zawarto także opis wybranych walorów turystycznych powiatu ziemskiego płockiego istotnych z punktu widzenia prowadzonej polityki turystycznej. Ponieważ szczegółowa ich analiza wykracza poza sedno i główne zagadnienia, ograniczono się do zaznaczenia tego problemu, bez wdawania się w zbędne (zdaniem autorki) szczegóły.

W kolejnych rozdziałach pracy przedstawiono określenie położenia i charakterystykę środowiska geograficznego powiatu, opis jego walorów turystycznych oraz zagospodarowania turystycznego, pokrótce przedstawiono atrakcyjność turystyczną i inwestycyjną obszaru, diagnozę stanu środowiska przyrodniczego w powiecie oraz charakterystykę ruchu turystycznego. Meritum pracy stanowi przedstawienie działań i zarządzania turystyką w powiecie ziemskim płockim.

Źródła wykorzystane w pracy, to przede wszystkim materiały samorządowe oraz materiały różnych instytucji i organizacji społecznych i branżowych (strategie, raporty, badania). Oprócz tego wykorzystano publikacje książkowe, artykuły prasowe, biuletyny, informatory i przewodniki oraz źródła internetowe. Ponadto w pracy uwzględniono własne obserwacje z lat 1997 – 2002 oraz wywiady z miejscową ludnością i pracownikami wybranych organizacji i instytucji w powiecie.

Polityka turystyczna to działania różnego rodzaju organizacji i instytucji, związane ze świadomym popieraniem i kształtowaniem turystyki. Jest to również specyficzna dyscyplina wiedzy, formułująca normatywne zasady określania kierunków rozwoju sektora turystycznego oraz określająca narzędzia wdrażania w życie założonych kierunków rozwoju. Ma ona na celu racjonalne wykorzystanie zasobów pracy i kapitału (w tym środowiska przyrodniczego i kulturowego) w sferze gospodarki turystycznej, kształtowanie optymalnych rozmiarów i struktury ruchu turystycznego oraz stwarzanie warunków do dalszego rozwoju turystyki, z uwzględnieniem jej licznych funkcji oraz związków z innymi sferami życia społecznego i gospodarczego. Świadoma polityka turystyczna zmierza do tego, aby rozwój turystyki następował w sposób planowy, nie zaś spontaniczny i przypadkowy. (Kruczek, 2001; http://www.zart.com.pl/tips/pliki/pta.html)
Interwencja w sferze turystyki powinna przede wszystkim polegać na tworzeniu optymalnych warunków do rozwoju branży turystycznej.

Wyróżnia się trzy szczeble systemu zarządzania turystyką: centralny, regionalny i lokalny. Na każdym z tych szczebli funkcjonuje jedna lub kilka instytucji wyposażonych w określone uprawnienia do kształtowania polityki turystycznej, zarówno w obszarze popytu jak i podaży turystycznej.

Organy kształtujące politykę turystyczna to przede wszystkim: (Kruczek, 2001)

– organizacje i stowarzyszenia o charakterze lokalnym, regionalnym, krajowym, międzynarodowym lub światowym,
– jednostki organizacji rządowej i samorządowej,
– organizacje społeczne,
– podmioty gospodarcze, czyli wszyscy producenci usług turystycznych, jak również jednostki pośredniczące w ich sprzedaży.

Zasadnicze cele polityki turystycznej powinny obejmować [zart.com.pl/tips/pliki/pta.html]:

• rozwój infrastruktury turystycznej i paraturystycznej,
• pobudzanie podmiotów turystycznych do działań proefektywnościowych,
• rozwój regionalnych produktów turystycznych,
• wspieranie podmiotów gospodarczych tworzących lokalną ofertę turystyczną.

Bardzo istotnym elementem polityki turystycznej jest też troska o stan środowiska oraz walorów turystycznych.

Powiat to jednostka administracyjna średniego szczebla (wg podziału administracyjnego Polski z dn. 1.01.1999 roku) Według Ustawy o Samorządzie Powiatowym poprzez „powiat” należy rozumieć „lokalną wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium”.

W ustawie, wśród wielu zadań publicznych o charakterze ponadgminnym, jakie przypisuje się powiatom, zawarto między innymi zadania w zakresie turystyki. W zakresie infrastruktury technicznej, szczególnie ważne jest zajmowanie się sprawami dotyczącymi: transportu zbiorowego i dróg publicznych, gospodarki nieruchomościami, zagospodarowania przestrzennego i nadzoru budowlanego oraz gospodarki wodnej. Jeśli chodzi o infrastrukturę społeczną, ustawa przewiduje wprost, że omawiane organy mają zajmować się turystyką, jak również dziedzinami mającymi z turystyką związek, takimi jak: kultura i ochrona dóbr kultury, ochrona środowiska i przyrody, promocja i ochrona zdrowia, zapobieganie nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, a także promocja powiatu.

Duże znaczenie dla rozwoju turystyki ma też działalność organizacji i instytucji rządowych i pozarządowych oraz współpraca organów powiatowych z tymi instytucjami i organizacjami.

Mam nadzieję, że niniejsza praca przyczyni się do lepszego poznania powiatu ziemskiego płockiego i funkcjonowania turystyki na jego obszarze oraz pomoże zrozumieć znaczenie prowadzenia odpowiedniej polityki turystycznej dla rozwoju powiatu.