Gotowa praca licencjacka z administracji
Gmina wykonuje w ramach ustaw istotną część zadań publicznych w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Wykonując zadania publiczne, gmina stosownie do postanowień art. 16 ust. 2 Konstytucji RP uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. W art. 163 i 164 ust. 3 Konstytucji RP wzmocniono pozycję gmin, powierzając im do wykonywania wszystkie zadania samorządu terytorialnego nie zastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego[1].
Art. 6 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Ustalenie, co jest sprawą publiczną nie jest łatwe. Pomocne do tego ustalenia jest orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego[2].
Typologii zadań samorządu można dokonywać według rozmaitych kryteriów. Według kryteriów podanych w ustawach samorządowych jest to przede wszystkim podział zadań na własne i zlecone, które wewnętrznie różnicują się według następującego schematu:
- zadania własne gminy:
- zadania obowiązkowe,
- zadania dobrowolne,
- zadania zlecone z zakresu administracji rządowej:
- zadania przekazane przez ustawy,
- zadania wykonywane na podstawie porozumień[3].
Podział na zadania własne i zlecone pociąga za sobą różne konsekwencje prawne. Przede wszystkim zadania własne gmina realizuje z własnych środków finansowych (dochodów) oraz w imieniu własnym na własną odpowiedzialność. Ustawy gwarantują samodzielność w ich realizacji[4].
Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności do zadań własnych gminy należą sprawy:
- ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
- gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
- wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
- lokalnego transportu zbiorowego,
- ochrony zdrowia,
- pomocy społecznej,
- gminnego budownictwa mieszkaniowego,
- edukacji publicznej,
- kultury,
- kultury fizycznej i turystyki,
- targowisk i hal targowych,
- zieleni gminnej i zadrzewień,
- cmentarzy gminnych,
- porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej,
- utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
- polityki prorodzinnej,
- wspierania i upowszechniania idei samorządowej,
- promocji gminy,
- współpracy z organizacjami pozarządowymi,
- współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.[5]
Ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.
Gmina realizując określone zadania publiczne dysponuje mieniem komunalnym. Rozumie się przez nie własność oraz inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków, a także mienie innych komunalnych osób prawnych. Składnikiem mienia komunalnego, dającym najszerszy zakres uprawnień, jest prawo własności, polegające na tym, że gmina oraz inne komunalne osoby prawne mogą w granicach określonych prawem przez ustawy, korzystać z rzeczy (zarówno z rzeczy ruchomych, jak i nieruchomości), zgodnie z charakterem społeczno-gospodarczym swego prawa oraz w tych samych granicach mogą nim rozporządzać. Składnikami mienia komunalnego są ponadto: prawa rzeczowe (użytkowanie wieczyste, zastaw, hipoteka), prawa majątkowe (wynalazcze, autorskie), wierzytelności, uprawnienia do korzystania z cudzych rzeczy lub praw przez wstąpienie w stosunek zobowiązaniowy (np. najmu, dzierżawy), prawa z udziału gminy w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, prawa wynikające z akcji należących do gminy, oraz środki finansowe pochodzące z podatków, opłat, dotacji celowych i subwencji ogólnych z budżetu państwa[6].
Zagadnienia zarządzania komunalnymi zasobami mieszkaniowymi są kompleksowo uregulowane w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami. Należy jednak zauważyć, że przepisy ustawy stosuje się tylko do tych zasobów, które są wyłączną własnością gminy. W odniesieniu do nieruchomości, które są przedmiotem współwłasności gminy, przepisy te nie mają zastosowania[7].
[1] Knosala E., Zarys nauki…, op. cit., str. 69.
[2] E. Ochendowski. Prawo administracyjne. Towarzystwo naukowe organizacji i Kierownictwa. Toruń 1999, str. 301.
[3] Z. Leoński, Samorząd terytorialny w RP, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2001, str. 31
[4] Tamże, str. 32.
[5] Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym
[6] Baehr J., Grobelny R., Kwieciński T., Przekształcenia własnościowe komunalnych zakładów budżetowych, Warszawa 1994, str. 37-38.
[7] Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity z 2000r.: Dz. U. Nr 46, poz. 543, z późniejszymi zmianami)
W razie zainteresowania tą gotową pracą – piszcie o więcej