Liczba stron: 63
Rodzaj pracy: licencjacka
Rok oddania: 2010
Zawartość pracy:
Spis treści:
Wstęp 3
1. Trybunał Konstytucyjny jako organ kontroli konstytucyjności prawa 5
1.1 Istota kontroli konstytucyjności prawa 5
1.2 Pozycja ustrojowa i organy Trybunału Konstytucyjnego 8
1.3 Kompetencje Trybunału Konstytucyjnego 14
2. Zasady konstytucyjne w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego 19
3. Postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym 23
3.1. Właściwość i skład Trybunału Konstytucyjnego 23
3.2. Wyłączenie sędziego Trybunału Konstytucyjnego 24
3.3. Uczestnicy postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym 27
3.4. Pisma procesowe 29
3.4.1. Doręczenie, wezwania, zawiadomienia 29
3.4.2. Terminy 30
3.5. Postępowanie dowodowe 31
3.6. Skarga konstytucyjna 33
3.7. Pytania prawne 36
3.8. Szczególne tryby postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym 38
3.8.1. Spory kompetencyjne 38
3.8.2. Stwierdzenie przeszkody w sprawowaniu urzędu przez prezydenta 38
3.8.3. Badanie zgodności celów lub działania partii
politycznych z konstytucją 39
3.9. Zawieszenie postępowania 40
3.10. Umorzenie postępowania 41
4. Posiedzenie Trybunału Konstytucyjnego 43
5. Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego 47
5.1. Charakter prawny i rodzaje 47
5.2. Ostateczność orzeczeń 48
5.3. Zasięg czasowy orzeczeń 49
5.4. Ogłaszanie orzeczeń 50
5.5. Skutki orzeczeń 51
6. Wybrane orzecznictwo 54
Zakończenie 59
Wstęp
By Konstytucja stanowiła realną podstawę całego systemu prawa i określała działalność prawotwórczą państwa musi powstać mniej lub bardziej rozbudowany system zapewniający zgodność całego prawa z konstytucją. Gwarancje zgodności prawa z konstytucją jest to ogół rozwiązań i instytucji ustrojowych służących zapewnieniu realizacji norm konstytucyjnych. Do najczęściej występujących w literaturze klasyfikacji tych gwarancji należy podział na gwarancje bezpośrednie, które zostają stworzono celowo po to, aby zapewnić przestrzeganie konstytucji. Zaliczyć do nich należy przede wszystkim sądownictwo konstytucyjne i instytucje odpowiedzialności konstytucyjnej; gwarancje pośrednie, dla których funkcja zapewnienia realizacji nadrzędności konstytucji w systemie prawa jest jedną z wielu przez nie wypełnianych.
Wspomniana grupa gwarancji charakteryzuje się dużą różnorodnością i z tego powodu zakres, a tym samym przynależność do niej niektórych instytucji czy rozwiązań, jest przedmiotem kontrowersji. Najpowszechniej przyjmuje się, że obejmuje ona zasadę podziału władz umożliwiającą organom należącym do różnych władz wzajemne kontrolowanie się pod kątem m.in. zgodności z konstytucją, a także zasadę jawności działania organów państwowych umożliwiającą poddanie ich kontroli ze strony społeczeństwa. W Polsce funkcjonuje kontrola sprawowana przez sąd konstytucyjny – Trybunał Konstytucyjny, który powstał pod koniec 1985 roku. Głównym celem niniejszej pracy jest przedstawienie Trybunału Konstytucyjnego, oraz sposobu, w jaki sprawuje on kontrolę. Praca realizuje temat w pięciu rozdziałach teoretycznych.
Rozdział pierwszy poświęcony został Trybunałowi Konstytucyjnemu jako organowi kontroli konstytucyjności prawa. W pierwszej kolejności zostanie przedstawiona w nim istota kontroli konstytucyjności prawa, następnie pozycja ustrojowa i organy Trybunału. Ostatnim omówionym zagadnieniem są kompetencje Trybunału.
Rozdział Drugi poświęcony został w całości zasadom konstytucyjnym w orzecznictwie Trybunału.
Rozdział trzeci zaprezentuje zagadnienia związane z postępowaniem przed Trybunałem. Pierwszym omówionym zagadnieniem jest właściwość i skład. Następnie będzie mowa o przesłankach wyłączenia sędziego Trybunału. Zaprezentowani zostaną również uczestnicy postępowania. Kolejnym zagadnieniem będą pisma procesowe. Nie zostanie pominięte również postępowanie dowodowe przed Trybunałem, instytucja skargi konstytucyjnej czy pytania prawne.
W rozdziale trzecim omówione zostaną także szczególne tryby postępowania przed Trybunałem czyli spory kompetencyjne, stwierdzenie przeszkody w sprawowaniu urzędu przez prezydenta oraz badanie zgodności celów lub działania partii politycznych z Konstytucją. W rozdziale trzecim omówione zostanie również zawieszenie i umorzenie postępowania.
Rozdział czwarty zaprezentuje posiedzenie Trybunału Konstytucyjnego.
W piątym rozdziale będzie mowa o orzeczeniach Trybunału, ze szczególnym uwzględnieniem charakteru prawnego i rodzajów, ostateczności orzeczeń, zasięgu czasowym, ogłaszaniem orzeczeń oraz ich skutki.
W ostatnim, szóstym rozdziale zaprezentowane będzie wybrane orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego.
Nieocenionym źródłem informacji przy opracowywaniu tematu pracy okazała się Konstytucja, jak również ustawa o Trybunale Konstytucyjnym. Ważnym źródłem były również liczne publikacje naukowe dotyczące działalności Trybunału oraz postępowania sądowo konstytucyjnego. Warto wspomnieć, że wykorzystanie zostały również liczne wyroki, orzeczenia i postanowienia wydane przez Trybunał Konstytucyjny.
