Symbolika serca w utworach Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego

SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE
ROZDZIAŁ I SYMBOLIKA SERCA W POEZJI ADAMA MICKIEWICZA
ROZDZIAŁ II SYMBOLIKA SERCA W „DZIADACH” I „PANU TADEUSZU” ADAMA MICKIEWICZA
ROZDZIAŁ III SYMBOLIKA SERCA W POEZJI JULIUSZA SŁOWACKIEGO
ROZDZIAŁ IV SYMBOLIKA SERCA W DRAMATACH JULIUSZA SŁOWACKIEGO
ZAKOŃCZENIE
BIBLIOGRAFIA

WPROWADZENIE

Gdyby przypadkowym przechodniom zadano pytanie: „ Z czym kojarzy ci się słowo serce?”, zapewne najczęściej pojawiającą się odpowiedzią byłaby, oczywiście odpowiednio zmodyfikowana, następująca definicja: u człowieka i wielu zwierząt centralny narząd układu krążenia wtłaczający krew do naczyń krwionośnych i podtrzymujący ciągłe jej krążenie. 1 Można spodziewać się także i innego potraktowania tegoż zagadnienia, gdyż w polszczyźnie mówionej „serce” jest składnikiem wielu różnorodnych i powszechnie stosowanych przez użytkowników języka związków frazeologicznych.

Także literatura krajowa i obca oraz inne dziedziny życia kulturalnego obfitują w symbolikę związaną z sercem. Z tego powodu rozpatrywany wyraz może budzić u różnych ludzi rozmaite skojarzenia. Warto jeszcze zapoznać się ze znaczeniem terminów „symbol” i „symbolika”, aby uzmysłowić sobie, że ów obszar skojarzeń jest przeogromny. Otóż według „Małego słownika języka polskiego” symbol to: postrzegalny zmysłowo odpowiednik pojęcia, przedmiot, osoba lub zwierzę oznaczające w SPOSÓB UMOWNY jakieś pojęcie, czynność, zjawisko itp. 2

Natomiast symbolika oznacza: ogół symboli używanych w jakiejś dziedzinie, symbole występujące w utworze, dziele sztuki.3 Takim właśnie ogółem znaków umownych dotyczącym serca a zawartych w twórczości wielkich romantyków – Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego – będziemy się zajmować. Nim jednak do tego dojdziemy, przyjrzyjmy się innym epokom, zwłaszcza poprzedzających romantyzm i prześledzimy występującą w nich symbolikę serca. Poza tym przytoczę kilka faktów z anatomii – nauki o budowie ciała ludzkiego, które to dopełnią definicję serca cytowaną powyżej.
Każda komórka ustroju (człowieka a także zwierzęcia) musi mieć zapewnioną odpowiednią ilość pokarmu i tlenu. W przenoszeniu substancji odżywczych i życiodajnego gazu z narządów trawienia i oddechowych bierze udział krew i limfa. Ich zadaniem jest także usuwanie z komórek produktów przemiany materii i przenoszenie ich do narządów wydalających. Krew krąży w ustroju właśnie dzięki sercu, które to wprawia ją w ruch.4

Ludzkie serce leży w śródpiersiu, umieszczone jest w worku osierdziowym. Od tyłu sąsiaduje z przełykiem, od przodu przylega na pewnej przestrzeni do ściany klatki piersiowej a po bokach graniczy z opłucną. Serce jest ulokowane asymetrycznie, przy czym jedna trzecia znajduje się po prawej stronie, zaś dwie trzecie – po lewej. Organ ten składa się z czterech jam, z których dwie noszą nazwę przedsionków – prawego i lewego, dwie zaś komór – prawej i lewej. Odpowiednie przedsionki są połączone z komorami, natomiast prawa i lewa połowy serca są od siebie całkowicie oddzielone. Serce ma kształt spłaszczonego stożka, podstawą zwróconego ku górze. Jego wielkość równa się w przybliżeniu wielkości pięści osobnika. 5

3 grudnia 1967 roku o godzinie 1.00 w nocy w Kapsztadzie (Republika Południowej Afryki) rozpoczęła się najsłynniejsza operacja XX wieku. Pacjentem był pięćdziesięcioczteroletni Louis Washkansky, który przeszedł trzy zawały i miał kompletnie zniszczone serce. Doktor Christian Barnard – chirurg – zaproponował szaleńczy wówczas pomysł: przeszczep. Pacjent nie miał nic do stracenia, gdyż jego życie wisiało na włosku . Lekarz miał małą praktykę w tego typu operacjach, ale wykonywał je tylko na… psach.

Impulsem do przeprowadzenia zabiegu było znalezienie dawcy – w nocy z 2 na 3 grudnia 1967 do szpitala trafiła młoda dziewczyna (ofiara wypadku samochodowego).Obrażenia wskazywały, że nie ma szans na przeżycie. Po badaniu krwi stwierdzono, że po śmierci serca dziewczyny można przeszczepić Washkansky’emu. Dzień po operacji o pacjencie i lekarzu mówił cały świat. Barnard o trzy dni wyprzedził nowojorskiego chirurga Kantrowitz’a.

Washkansky zmarł po osiemnastu dniach – z powodu zakażenia układu oddechowego. Następny pacjent Barnarda przeżył już dziewiętnaście miesięcy. Dziś na świecie wykonuje się setki przeszczepów dziennie.

Myślę, że ta garstka informacji pozwoli zrozumieć funkcje serca i ułatwi poznanie rzeczywistego wizerunku tak niezwykle ważnego organu.

Liczba stron 293
Nazwa Szkoły Wyższej Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy
Rodzaj pracy magisterska
Rok oddania 2000
5/5 - (1 vote)
image_pdfimage_print