Rola kościoła katolickiego w kształtowaniu się Unii Europejskiej

Temat brzmi trochę jak żart – w kontekście tego co dzisiaj głoszone jest w kościołach

Spis treści

Wstęp 3

Rozdział I.
Tło historyczne i społeczne
1.1 Pozycja Kościoła katolickiego w powojennej Europie Zachodniej 6
1.2 Kościół i społeczeństwo w latach 1945 – 1989 w Europie Środkowej i Wschodniej 18
1.3 Katolicy świeccy wobec idei europejskiej 27

Rozdział II.
Kościół Katolicki jako uczestnik debaty integracyjnej
2.1 Oficjalne stanowisko Kościoła katolickiego wobec integracji 34
2.2 Instytucjonalne zaangażowanie Stolicy Apostolskiej w integrację europejską 50
2.3 Rola katolicyzmu w formowaniu kulturowej tożsamości Europy 56

Rozdział III.
Działalność Kościoła Katolickiego w drodze do integracji
3.1 Ruchy i stowarzyszenia katolickie 61
3.2 Edukacja i europeizacja; wybrane ośrodki studiów i informacji europejskiej 66
3.3 Wybrane formy komunikacji Kościoła katolickiego 70

Rozdział IV.
Wyzwania stojące przed Kościołem katolickim i Unią Europejską
4.1 Zadania Kościoła katolickiego w zjednoczonej Europie 75
4.2 Konsekwencje integracji europejskiej dla Kościoła katolickiego 79
4.3 Perspektywa ekumenicznej Europy 83

Podsumowanie 90
Bibliografia 92

Wstęp

Przymiotnik „katolicki” wywodzi się od greckiego kath’holou – „odnoszący się do całości”. Początkowo określano nim Kościół rozumiany jako „cały” lub „uniwersalny” – tak rozumiał to Ignacy z Antiochii około roku 115. Pierwszy Sobór w Konstantynopolu (381 r.) wprowadził to określenie do swojego wyznania wiary, opisując Kościół jako „jeden, święty, katolicki i apostolski”. Po podziale chrześcijaństwa na wschodnie i zachodnie w 1054 roku, Kościoły wschodnie zaczęły określać się mianem „prawosławnych”, zaś Kościół zachodni pozostał przy określeniu „Kościół katolicki”. Od czasu reformacji w XVI wieku coraz częściej do nazwy „katolicki” zaczęto dodawać „rzymski”. Kościół dla katolików jest nie tylko widzialną instytucją, ale przede wszystkim posiada on głęboki, mistyczny i sakramentalny wymiar; dzięki jego posłannictwu członkowie Kościoła uczestniczą w Boskim życiu. Celem niniejszej pracy jest pokazanie Kościoła z prawnego i politycznego punktu widzenia, a także jego teologiczny wymiar uczestnictwa w integracji europejskiej.

Rozdział pierwszy jest zarysem historii Kościoła katolickiego i Wspólnot Europejskich po roku 1945. Lata powojenne stanowiły odnośnik dla analizy poszczególnych aspektów prawnych i politycznych wiążących Kościół katolicki z Kontynentem Europejskim w dalszych rozważaniach. Rozdział ten ma na celu przedstawienie sytuacji Kościoła katolickiego w pierwszych latach powojennych zarówno w zachodniej i wschodniej części kontynentu. Ma on pokazać stosunek Kościoła do zachodzących zmian w Europie powojennej i jego podejście do pierwszych idei o wspólnotach europejskich. Przestrzeń lat 1945 – 1989 jest zakresem mojej analizy także z perspektywy katolików świeckich, ich stosunku do Kościoła, idei europejskich i poszczególnych szczebli rozwoju społeczno – gospodarczego powojennej Europy.

Poprzez analizę wypowiedzi i dokumentów watykańskich usiłuję w rozdziale drugim przedstawić rozwój oficjalnego stanowiska Kościoła katolickiego wobec integracji europejskiej. Chciałabym również przedstawić rolę Stolicy Apostolskiej i poszczególnych papieży w kształtowaniu się tożsamości europejskiej i instytucjonalne zaangażowanie Kościoła katolickiego w sam proces integracji europejskiej.

Rozdział trzeci jest próbą przedstawienia działalności Kościoła katolickiego w czasie integracji. Poprzez przedstawienie konkretnych ruchów i stowarzyszeń katolickich mam zamiar zaznaczyć ich funkcję i rolę jaką mają do spełnienia w zjednoczonej Europie.

Przedstawiając formy komunikacji Kościoła katolickiego oraz jego ośrodki studiów i informacji europejskiej, mam na celu ukazanie ciągłej obecności katolickiej nauki społecznej w różnych środkach masowego przekazu oraz rolę jaką spełniają w wychowaniu i edukowaniu głównie młodego pokolenia.

Rozdział czwarty niniejszej pracy jest zarysem i próbą przedstawienia wyzwań stojących przed Kościołem katolickim i Unią Europejską w trzecim tysiącleciu. Rozdział ma na celu pokazanie pozytywnych jak i negatywnych skutków integracji europejskiej dla Kościoła i samej Unii Europejskiej. Chciałabym poprzez to opracowanie zwrócić uwagę na problemy dzisiejszego świata jakimi są: globalizacja, liberalizacja życia społecznego, z perspektywy Kościoła katolickiego oraz innych kościołów chrześcijańskich biorących udział w ekumenicznym procesie pojednania między narodami.