Problem kary śmierci w Oświeceniu

W S T Ę P 3
1. NURT HUMANITARNY 5
1.1. WPROWADZENIE 5
1.2. TORTURY I KARA ŚMIERCI 6
1.3. NURT HUMANITARNY 9
1.4. CESARE BECCARIA 20
2. KARA ŚMIERCI W POLSCE 27
2.1. KARA ŚMIERCI W XVIII WIEKU 27
2.2. KARA ŚMIERCI W XX i XXI WIEKU 33
2.3. KONCEPCJA PRZYWRÓCENIA KARY ŚMIERCI W POLSCE. 38
3. KODYFIKACJA PRAWA KARNEGO W XVIII WIEKU 43
3.1. WPROWADZENIE 43
3.2. POCZĄTKI KODYFIKACJI 45
3.3. KODYFIKACJA W REWOLUCYJNEJ FRANCJI 48
3.4. TOSKAŃSKA KODYFIKACJA PRAWA KARNEGO 57
3.5. REFORMA AUSTRIACKIEGO PRAWA KARNEGO 63
ZAKOŃCZENIE 72
BIBLIOGRAFIA 74

WSTĘP

Problem kary śmierci od ponad dwóch wieków jest tematem dyskusji. Słyszymy argumenty za oraz przeciw jej stosowaniu, analizujemy racje zwolenników jak i przeciwników. Nie do końca jednak zdajemy sobie sprawę z okoliczności, w jakich doszło do pierwszych oficjalnych wystąpień przeciwko stosowaniu tejże kary. Za temat przewodni swojej pracy licencjackiej obrałam zagadnienie kary śmierci w Oświeceniu.

Epoka Oświecenia była okresem ogromnych przemian społecznych, politycznych i intelektualnych, które miały znaczący wpływ na kształtowanie się nowoczesnych idei humanitarnych. Filozofowie i myśliciele tamtego okresu, tacy jak Cesare Beccaria, zaczęli kwestionować tradycyjne metody wymiaru sprawiedliwości, w tym tortury i karę śmierci. Ich prace i argumenty stanowiły fundament dla późniejszych reform prawa karnego, które miały na celu zhumanizowanie systemu wymiaru sprawiedliwości.

W mojej pracy skupię się na dwóch głównych aspektach: po pierwsze, na analizie humanitarnego nurtu w myśli oświeceniowej, który przyczynił się do krytyki i stopniowego ograniczania stosowania kary śmierci; po drugie, na kodyfikacji prawa karnego w XVIII wieku, która była odpowiedzią na te intelektualne i moralne wyzwania. Szczególną uwagę poświęcę wpływowi Cesare Beccarii, którego dzieło „O przestępstwach i karach” stało się kamieniem milowym w walce o zniesienie kary śmierci.

Ponadto, przyjrzę się, jak problem kary śmierci ewoluował w Polsce na przestrzeni wieków, od XVIII wieku do współczesności, i jak idee oświeceniowe wpłynęły na polskie prawo karne. Analizując tę ewolucję, będę starała się odpowiedzieć na pytanie, czy i w jaki sposób historyczne debaty i reformy wpłynęły na współczesne podejście do kary śmierci.

Praca ta ma na celu nie tylko zrozumienie historycznych korzeni i rozwoju myśli humanitarnej w kontekście kary śmierci, ale także ukazanie, jak te idee są nadal istotne i kontrowersyjne w dzisiejszych czasach. Uważam, że refleksja nad przeszłością może dostarczyć cennych wskazówek i argumentów w bieżącej debacie na temat stosowania kary śmierci.