Stosunki polsko-amerykańskie na początku XXI wieku

Spis Treści:

Wstęp 3
Rozdział 1. Zarys stosunków polsko – amerykańskich
1.1 Kościuszko, Pułaski – bohaterowie dwóch narodów 6
1.2 Nawiązanie stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi 10
1.3 Stanowisko USA wobec Polski podczas II Wojny Światowej 13
1.4 Ograniczenie stosunków z USA w okresie Zimnej Wojny 18
Rozdział 2. Reorientacja stosunków polsko-amerykańskich po 1989 roku
2.1 „Jesień ludów” – przełom 1989 roku 23
2.2 Kierunek amerykański w polskiej polityce zagranicznej 26
2.3 Nawiązanie współpracy militarnej z USA 29
2.4 Starania RP o członkostwo w NATO 34
2.5 Stosunki gospodarcze ze Stanami Zjednoczonymi 40
2.6 Znaczenie stosunków z Polonią amerykańską 43
Rozdział 3. Udział Polski w wojnie z terroryzmem
3.1 Zamachy z 11 września 2001 roku. Powstanie Koalicji Antyterrorystycznej 46
3.2 Udział RP w operacji „Trwała Wolność” w Afganistanie 49
3.3 Operacja „Iracka Wolność” – udział Polski w interwencji w Iraku 51
Zakończenie 56
Bibliografia 61

Wstęp:

W historii stosunków polsko-amerykańskich najbardziej przełomowym momentem okazał się rok 1989. Po transformacji systemowej, rząd polski ponad wszelkimi podziałami wewnętrznymi, obrał zupełnie nowy kierunek swojej polityki zagranicznej – kierunek euroatlantycki.

Z perspektywy 1989 roku, w Stanach Zjednoczonych widzieliśmy jedynego gwaranta bezpieczeństwa i najważniejszego partnera gospodarczego, który może pomóc nam przetrwać ciężki okres przemian. Na początku nowego stulecia Rzeczpospolita stała się jednym z najważniejszych sojuszników i przyjaciół Ameryki w Europie. Tematem mojej pracy są stosunki polsko-amerykańskie na początku XXI wieku. Wybór tego tematu jest jak najbardziej świadomy, ponieważ uważam, iż stosunki między Polską a USA po 1989 roku nabrały zupełnie nowego znaczenia, które warto i należy opisać.

W pracy tej postaram się przedstawić zarówno historyczne jak i współczesne aspekty łączące oba kraje, kładąc szczególny nacisk na stosunki polsko-amerykańskie w dobie wojny z terroryzmem. Uważam, iż zaangażowanie Polski w wojnę w Iraku po stronie USA, może stać się sukcesem nie tyle finansowym, co politycznym, stanowiącym punkt odniesienia dla dyskusji o Polsce i jej roli w świecie.

Przedstawiona praca jest metodologiczna, posiada trzy rozdziały.

Pierwszy z nich poświęcony jest bogatej historii kontaktów Polski ze Stanami Zjednoczonymi. Nawiązuję w nim do wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych w której udział wzięli Tadeusz Kościuszko i Kazimierz Pułaski, a także do okresu dwudziestolecia międzywojennego, II wojny światowej i „zimnej wojny”. Przy opracowywaniu tego rozdziału niezmiernie pomocna okazała się książka m.in. Longina Pastusiaka „Prezydenci amerykańscy wobec spraw polskich.”

W rozdziale drugim przedstawiam istotę transformacji polskiej polityki zagranicznej po 1989 roku. Jest to okres nawiązania współpracy militarnej z USA, wstąpienia Polski do Paktu Północnoatlantyckiego oraz zapoczątkowania głębokiej multilateralnej współpracy z tym krajem, która trwa nieprzerwanie do dziś. Tu najbardziej pomocna okazała się praca pod redakcją Romana Kuźniara „Polityka zagraniczna RP 1989-2002”.

W ostatnim, trzecim rozdziale staram się scharakteryzować rolę i znaczenie Polski jako sojusznika Stanów Zjednoczonych w walce z terroryzmem – najważniejszym globalnym problemem XXI wieku. Pragnę skupić się tu głównie na udziale Rzeczpospolitej w operacji przeciwko Talibom w Afganistanie oraz Kampanii Irackiej. Zważywszy, iż na temat „Iraku” powstało bardzo mało opracowań, a Kampania Iracka nadal trwa, opierałem się tu głównie na źródłach internetowych.

Poza wymienionymi wyżej materiałami wykorzystałem jeszcze wiele innych, które wyszczególniłem w wykazie bibliograficznym.