Założenia a realizacja zajęć technicznych w nauczaniu początkowym

Liczba stron: 74

Nazwa Szkoły Wyższej: WSZ TWP Warszawa Filia Wałbrzych

Rodzaj pracy: licencjacka

Rok oddania: 1997

Zawartość pracy:

Spis Treści

Wstęp 5

I. ZAŁOŻENIA A REALIZACJA ZAJĘĆ TECHNICZNYCH W NAUCZANIU POCZĄTKOWYM NA PRZYKŁADZIE LITERATURY PRZEDMIOTU 8
1. Cele i zdania przedmiotu technika w klasach I – III 10
2. Działalność praktyczna na zajęciach technicznych w edukacji wczesnoszkolnej 18
3. Problemy realizacji założeń programowych zajęć technicznych w nauczaniu początkowym 25

II. ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE BADAN 35
1. Cele i problemy badawcze 35
2. Metody i techniki 37
3. Narzędzia badawcze i ich opis 40
4. Charakterystyka badanego środowiska 42
5. Organizacja i przebieg badań 43

III. DANE O RESPONDENTACH, MIEJSCU I WARUNKACH PRACY 44
1. Płeć 44
2. Wiek badanych 44
3. Staż pracy w zawodzie nauczycielskim 46
4. Wykształcenie 50
5. Miejsce (środowisko) pracy 52
6. Osoby aktualne studiujące 54

IV. REALIZACJA ZAJĘĆ TECHNICZNYCH W NAUCZANIU POCZĄTKOWYM 56
1. Miejsce realizacji zajęć technicznych 56
2. Wykorzystane środków dydaktycznych w realizacji zajęć technicznych 58
3. Korzystanie w realizacji zajęć technicznych z gotowych zestawów montażowych 61
4. Wykorzystanie na zajęciach technicznych wytworów uczniów klas starszych 63
5. Sposoby pracy z dziećmi przy realizacji programów z techniki 65
6. Najczęściej stosowane rodzaje lekcji na zajęciach technicznych 69
7. Stosowanie na zajęciach technicznych formy organizacyjne lekcji 70
8. Uwzględnianie na zajęciach technicznych zainteresowań uczniów 73
9. Podejście metodyczne stosowane na zajęciach technicznych 75

Zakończenie 78
Bibliografia 83
Aneksy 85
Spis tabel 90

Wstęp

Technika zmieniła i ciągle zmienia życie każdego człowieka. Im bardziej współczesny człowiek odczuwa skutki rozwoju techniki, tym bardziej jest zmuszony do zrozumienia i opanowania podstawowych jej problemów. Wiedza techniczna nabiera coraz większego znaczenia dla każdego człowieka. Jako człowiek korzystający z udogodnień cywilizacji i techniki zdaję sobie sprawę, że nieznajomość wiedzy technicznej w ciągle przeobrażającym się współczesnym świecie nie tylko dehumanizuje człowieka, który staje się często niewolnikiem cywilizacji, ale także prowadzi do ujemnych skutków przez nieracjonalne działanie człowieka w jego środowisku.

Jako zaś nauczyciel nauczania początkowego z małym doświadczeniem pedagogicznym, realizujący, między innymi, zajęcia techniczne, tym bardziej mam świadomość faktu, że, ze względu na swoją specyfikę, problem wychowania technicznego wymaga dogłębnego i konsekwentnego poznania, które winno się przejawić w odpowiednim działaniu pedagogicznym. Zdając sobie sprawę z faktu, iż nie jest możliwe objęcie całego problemu związanego z edukacją techniczną w nauczaniu początkowym, ustaliłam z promotorem temat mojej pracy licencjackiej, który dotyczy zawężonej problematyki wychowania technicznego.

Celem mojej pracy jest ustalenie zależności między założeniami programowymi a realizacją zajęć technicznych w klasach I – III. Sądzę, że zgłębienie problematyki poprzez analizę literatury przedmiotu oraz własnych badań pozwoli mi – młodemu nauczycielowi na starcie pracy pedagogicznej – znaleźć odpowiedź na nurtujące mnie pytanie: na ile teoretyczne podejście do problematyki realizacji założeń programowych techniki zgodne jest z realizacją zajęć technicznych w codziennej pracy pedagogicznej, osadzonej w realiach współczesnej rzeczywistości?

Myślę, że wnioski wyciągnięte z mojej pracy wykorzystam w praktyce pedagogicznej. Mam też nadzieję, iż założenia programowe techniki nie staną się dla mnie sztywnym wymogiem programowym, lecz inspiracją i przewodnikiem do konkretnej pracy na zajęciach technicznych w nauczaniu początkowym. Problematyka realizacji założeń programowych na zajęciach technicznych w edukacji wczesnoszkolnej nie doczekała się dotychczas osobnego opracowania bibliograficznego, została jedynie w formie cząstkowej przedstawiona w literaturze przedmiotu.

W rozdziale pierwszym mojej pracy wykorzystałam opracowania naukowe stanowiące teoretyczną analizę interesującego mnie problemu. Szczegółowa bibliografia znajduje się
w końcowej części pracy.

Ze względu na fakt, że moja praca badawcza dotyczy realizacji założeń programowych na zajęciach technicznych w klasach I – III, szczególnie zainteresowało mnie aktualne spojrzenie na problem współczesnych teoretyków i praktyków związanych z edukacją techniczną. Analiza czasopism „Wychowanie Techniczne w Szkole”, „Życie Szkoły” oraz „Problemy Oświaty na Wsi” dała mi możliwość poznania konkretnych zależności między teorią a praktyką przez pryzmat teraźniejszych problemów współczesnej szkoły podstawowej w Polsce.

W mojej pracy zastosowałam różne metody badawcze, choćby ze względu na to, że moja praca ma charakter właśnie teoretyczno-badawczy. W rozdziale pierwszym zastosowałam metodę analizy opracowań naukowych i literatury pedagogicznej.

W rozdziale trzecim i czwartym posłużyłam się metodą sondażu diagnostycznego, a jako technikę tej metody wykorzystałam ankietę. Narzędziem badawczym zastosowanym do badań był kwestionariusz ankiety. Szczegółowy opis poszczególnych metod, technik i narzędzi znajduje się w rozdziale drugim, metodologicznym.

Praca składa się ze wstępu, rozwinięcia w postaci czterech rozdziałów, zakończenia, aneksów, bibliografii, spisu tabel i wykresów oraz spisu treści.

Rozdział pierwszy składa się z trzech podrozdziałów. Pierwszy określa cele i zadania przedmiotu technika w klasach I – III. Drugi podrozdział traktuje o działalności praktycznej na zajęciach technicznych w edukacji wczesnoszkolnej. Ostatni, trzeci podrozdział pierwszego rozdziału dotyczy problematyki realizacji założeń programowych zajęć technicznych w nauczaniu początkowym.

Kolejny, drugi, rozdział jest rozdziałem metodologicznym. Składa się z pięciu podrozdziałów i zawiera opis celów i problemów badawczych mojej pracy, zastosowanych przeze mnie metod, technik i narzędzi badawczych.

Czwarty podrozdział dotyczy charakterystyki badanego środowiska. W ostatnim, piątym podrozdziale zawarłam moje uwagi dotyczące organizacji i przebiegu moich badań.

Rozdział trzeci jest analizą danych o respondentach oraz miejscu i warunkach ich pracy. Dane o płci, wieku badanych, stażu pracy w zawodzie nauczycielskim, wykształceniu, miejscu (środowisku) pracy oraz o osobach aktualnie studiujących zawarte zostały w sześciu podrozdziałach tego rozdziału.

Ostatni rozdział, czwarty, dotyczy realizacji zajęć technicznych w nauczaniu początkowym. Składa się z dziesięciu podrozdziałów szczegółowo opisujących sposoby realizacji zajęć technicznych w klasach I – III w badanych przeze mnie placówkach.