Rozpad systemu państw socjalistycznych „Aksamitna Rewolucja” w Europie Środkowej (Polska, Węgry, Czechosłowacja)

SPIS TREŚCI

Wstęp
1. Ewolucja i upadek systemu.
2. Polska droga do demokracji.
3. Węgierski „trójramienny stół”.
4. „Aksamitna rewolucja” w Czechosłowacji.
5. Próby umacniania demokratycznych zdobyczy 1989 roku.
Zakończenie
Bibliografia

Wstęp

Przedmiotem niniejszej pracy jest ukazanie mechanizmów, które doprowadziły do dewaluacji idei komunistycznej w Związku Radzieckim i wybranych krajach socjalistycznych Europy Środkowej. Podstawową konsekwencją zaniku idei, stała się „aksamitna rewolucja”, będąca logicznym następstwem dążeń do demokratyzacji życia politycznego i społecznego, zapoczątkowanych już kilkadziesiąt lat wcześniej.

Opracowanie zawiera analizę wydarzeń, głównie na płaszczyźnie życia politycznego, poprzedzających i odbywających się w roku 1989, oraz ich następstw dla powstawania nowych demokracji w Europie.

U progu ostatniej dekady stulecia komunizm osiągnął stadium, w którym reformy stały się nieodzowne, zaś idee i praktyka z nim związane zostały zdyskredytowane w obrębie świata komunistycznego, w stopniu, który nakazywał radykalną weryfikację dotychczasowego myślenia. Narastające przez lata niezadowolenie społeczeństwa, było potęgowane przez stosunek władz do jego wyrażania. Chodzi tu głównie o węgierskie wydarzenia 1956 roku, rok 1968 w Czechosłowacji, czy szereg przykładów przeciwstawiania się władzy ludowej w Polsce. Te, jak i wiele innych czynników przedstawionych w kolejnych rozdziałach, zdeterminowało konieczność intensyfikacji zmian, przyjmując formę pokojowej rewolucji.

Praca została oparta na opracowaniach autorów krajowych i zagranicznych, w tym również znających temat z autopsji, oraz w mniejszym stopniu w oparciu o artykuły w polskiej prasie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Bardzo przydatne okazały się wszelkiego rodzaju opracowania typu encyklopedycznego, które pozwoliły uściślić pewne rozbieżności u poszczególnych autorów.

Struktura wewnętrzna pracy przedstawiona jest w pięciu rozdziałach.

Pierwszy ukazuje, w chronologiczny sposób, ewolucję a następnie stopniowy upadek systemu komunistycznego w Związku Radzieckim, z odniesieniami do wpływu tych przeobrażeń na sytuację polityczną i gospodarczą w krajach Europy Środkowej.

W rozdziale drugim przedstawione zostały wydarzenia w Polsce, które doprowadziły w konsekwencji do obrad „okrągłego stołu” i pierwszych demokratycznych wyborów w powojennej historii kraju.

Rozdział trzeci to zapis węgierskiej drogi do, analogicznych jak w Polsce, obrad, przy, w tym wypadku, „trójkątnym stole” oraz wpływu budapeszteńskich wydarzeń 1956 roku na urzeczywistnienie tej koncepcji.

Aksamitna rewolucja jest treścią czwartego rozdziału, w którym ukazane zostały procesy zachodzące w Czechosłowacji po roku 1968, wyrażające się w dążeniach do demokratyzacji życia i w konsekwencji do tytułowej rewolucji.

Rozdział kolejny próbuje dać odpowiedź na pytanie: czy i w jaki sposób zostały przeniesione hasła postulowane podczas przełomowych wydarzeń roku 1989 w wymienionych państwach, do życia politycznego w latach następnych?

Zawężenie rozważań do Związku Radzieckiego i trzech państw Europy Środkowej, wynika z ich decydującej roli w procesie transformacji systemu komunistycznego.

Liczba stron 62
Nazwa Szkoły Wyższej Uniwersytet Śląski
Rodzaj pracy magisterska
Rok oddania 1998