Najważniejsze deklarowane wartości w życiu uczniów

Liczba stron: 148

Rodzaj pracy: magisterska

Rok oddania: 2011

Zawartość pracy:

WSTĘP

Rozdział 1: PROBLEMATYKA WARTOŚCI W LITERATURZE PRZEDMIOTU
1.1. Aksjologia jako nauka o wartościach
1.2. Definicje wartości
1.3. Klasyfikacja wartości młodzieży
1.4. Podstawowe wartości

Rozdział 2: ROZWÓJ MORALNY W UJĘCIU WYBRANYCH KONCEPCJI
2.1. Definicja rozwoju moralnego
2.2. Cechy i treści wychowania moralnego
2.3. Koncepcja rozwoju moralnego Kohlberga
2.4. Inne koncepcje rozwoju moralnego

Rozdział 3: SYSTEMY WARTOŚCI A GRUPY WIEKOWE
3.1. Relatywizm aksjologiczny
3.2. System wartości jako część tożsamości jednostki
3.3. Systemy wartości w grupach wiekowych
3.4. Systemy wartości w świetle badań

Rozdział 4: METODOLOGIA BADAŃ WŁASNYCH
4.1. Problem i hipotezy badawcze
4.2. Zmienne i wskaźniki
4.3. Metody i narzędzia badań własnych
4.4. Organizacja i przebieg badań

Rozdział 5: DEMOGRAFICZNE CECHY UCZNIÓW SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
5.1. Płeć badanych uczniów szkół ponadpodstawowych
5.2. Wiek badanych uczniów szkół ponadpodstawowych
5.3. Miejsca zamieszkania badanych uczniów szkół ponadpodstawowych
5.4. Model rodziny badanych uczniów szkół ponadpodstawowych

Rozdział 6: WARTOŚCI UCZNIÓW SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
6.1. Klasyfikacja wartości uczuciowych u uczniów szkół ponadpodstawowych
6.2. Klasyfikacja wartości moralnych u uczniów szkół ponadpodstawowych
6.3. Klasyfikacja wartości społecznych u uczniów szkół ponadpodstawowych

Rozdział 7: PŁEĆ A DEKLAROWANE WARTOŚCI UCZNIÓW SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
7.1. Wartości uczuciowe u uczniów szkół ponadpodstawowych
7.2. Wartości moralne u uczniów szkół ponadpodstawowych
7.3. Wartości społeczne u uczniów szkół ponadpodstawowych
7.4. System wartości a płeć uczniów szkół ponadpodstawowych – podsumowanie

Rozdział 8: WIEK A DEKLAROWANE WARTOŚCI UCZNIÓW SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
8.1. Wartości uczuciowe a wiek uczniów szkół ponadpodstawowych
8.2. Wartości moralne a wiek uczniów szkół ponadpodstawowych
8.3. Wartości społeczne a wiek uczniów szkół ponadpodstawowych
8.4. System wartości a wiek uczniów szkół ponadpodstawowych – podsumowanie

Rozdział 9: ZAMIESZKANIE A WARTOŚCI UCZNIÓW SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
9.1. Wartości uczuciowe a miejsce zamieszkania uczniów szkół ponadpodstawowych
9.2. Wartości moralne a miejsce zamieszkania uczniów szkół ponadpodstawowych
9.3. Wartości społeczne a miejsce zamieszkania uczniów szkół ponadpodstawowych
9.4. System wartości a miejsce zamieszkania uczniów szkół ponadpodstawowych – podsumowanie

Rozdział 10: MODEL RODZINY A WARTOŚCI UCZNIÓW SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
10.1. Wartości uczuciowe a model rodziny uczniów szkół ponadpodstawowych
10.2. Wartości moralne a model rodziny uczniów szkół ponadpodstawowych
10.3. Wartości społeczne a model rodziny uczniów szkół ponadpodstawowych
10.4. System wartości a model rodziny uczniów szkół ponadpodstawowych – podsumowanie

UOGÓLNIENIE BADAŃ
SPIS TABEL I WYKRESÓW
BIBLIOGRAFIA
ANEKSY

Kwestie wartości są trudne do zbadania. Po pierwsze „wartość”, jako termin filozoficzny, jest trudno definiowalna. Nie ma ani kształtu, ani formy, jest bardziej relacją niż czymś namacalnym. W związku z tym, bez konkretnych przykładów, trudno o wartościach pisać. Drugą sprawą jest to, że wartości ludzkie są dość indywidualne i zapewne różni ludzie mogą różnie do wartości podchodzić. Na pewno inne wartości są ważne dla przedszkolaka, inne dla dorosłego. Innymi wartościami mogą też kierować się osoby z miasta niż osoby ze wsi itd. I wreszcie trzecia trudność. Nie zawsze wartości założone są zgodne z wartościami rzeczywistymi. Wielu ludzi twierdzi, że ekologia jest czymś ważnym, ale nie oznacza to, że zachowują się „ekologicznie” i na przykład segregują śmieci i dbają o porządek w lasach.

W związku z tymi trzema trudnościami, praca niniejsza przyjmuje pewne założenia. Po pierwsze będzie to praca pedagogiczna, więc większość jej definicji (w części teoretycznej) będzie z literatury pedagogów (także definicje wartości i moralności).

Po drugie, praca będzie się skupiać tylko na jednej grupie społecznej i będą to uczniowie szkół ponadpodstawowych, jako że stanowią oni specyficzną grupę rozwojową, co do której narosło wiele stereotypów (np. gimnazjaliści to „najtrudniejsza” młodzież itd.). Gimnazjaliści przejawiać mogą specyficzne wartości, które różnią się zapewne od wartości deklarowanych przez dzieci czy też przez osoby dorosłe.

Po trzecie, już sam tytuł zakłada badanie nie wartości samych w sobie, a wartości deklarowanych. Badania będą więc dotyczyć opinii gimnazjalistów na temat wyznawanych wartości. Wynika to z faktu, że trudno jest zweryfikować szczerość odpowiedzi w grupie gimnazjalistów i nie zawsze odpowiedzi te będą zgodne z rzeczywistością – praca ma więc na celu badać deklaracje najważniejszych wartości, a w stosunku do rzeczywistych ich przejawów, będzie tylko prognozowała występowanie pewnych tendencji.

Do zbadania tych opinii posłuży autorski kwestionariusz ankiety, którego dokładny opis znajdzie się w metodologicznej części pracy (rozdział czwarty).

Kwestionariusz był zbudowany na przykładzie podobnych kwestionariuszy stosowanych przez ośrodki badania opinii społecznej (np. CBOS). W dodatku uwzględnione były w nim aspektu z zakresu pedagogiki resocjalizacyjnej (zmienne niezależne, które są przedmiotem kwestionariusza ankiety należą do czynników społecznych, warunkujących różne rodzaje wartości u różnych respondentów).

Nie wykorzystano przy tym elementów psychologicznych w badaniach, ponieważ narzędzia psychologiczne nie są dostępne na co dzień do stosowania przez pedagogów (przynajmniej te dotyczące wartości i postaw).

Wyniki uzyskane za pośrednictwem odpowiedzi gimnazjalistów na pytania z kwestionariusza ankiety posłużyły sformułowania wniosków empirycznych, które znajdują się w ostatnich rozdziałach pracy. Rozdziały te po kolei interpretują wyniki pod kątem jednej z czterech zmiennych niezależnych: płci, wieku, miejsca zamieszkani i modelu rodziny. Oczywiście nie są to wszystkie zmienne jakie można było uwzględnić w kwestionariuszu, ale nie jest możliwe zastosowanie wszystkich zmiennych dlatego praca skupia się na wybranych, które wydają się autorowi istotne, z punktu widzenia pedagogiki resocjalizacyjnej.